Zaciera się podział na zawody męskie i kobiece. Coraz częściej bywa, że kobieta prowadzi firmę i zarabia na rodzinę, a mężczyzna zajmuje się domem i dziećmi. Zmiany modelu rodziny następowały stopniowo, od 1989 r. czyli początku przemian gospodarczych.
W latach 60. i 70. podział ról w rodzinie był bardzo wyraźny. Do zadań kobiet należało m.in. robienie na drutach swetrów, czapek, beretów, szalików, rękawic a nawet ciepłych, zimowych skarpet z wełny. Były to bowiem lata, kiedy żyło się skromnie, a zakup nowej rzeczy był swoistym świętem. Zrobienie czegoś z wełny było o wiele tańsze. Kupowano nową włóczkę, a często wykorzystywano odzyskaną, po spruciu starych robótek. Zdarzało się, że ta sama była wykorzystana kilka razy. W opisywanych latach roboty na drutach lub szydełkiem wypełniały dużą część dnia matek, które robiły nie tylko wspomniane elementy odzieży. Z włóczki wykonywane były też wyroby dekorujące mieszkania: sukienki laleczek stawianych na telewizorach, powłoki poduszek, przykrycia foteli, itp. Z białej nici natomiast robiono serwetki, obrusy, a nawet firanki, na zrobienie których trzeba było poświęcić wiele tygodni, a nawet miesięcy. Warto raz jeszcze podkreślić, tym wszystkim zajmowały się nasze matki ale nie dlatego, że miały zbyt dużo czasu. Odwrotnie, były przecież przemęczone ciężką pracą w fabryce czy innych zakładach i staniem w kolejkach. Jak to się wówczas mówiło „coś tam dziergały”, ponieważ wielu rzeczy nie było w sklepach, a jeśli nawet to nie zawsze odpowiednie.
Dawniej, niemal w każdym domu, w kuchni, wisiały dwie lub trzy makatki, wyszyte kolorowymi nićmi, na kawałku białego płótna, przez panią domu. Makatki wieszane nad kuchenkami były ozdobą, a utrwalona na nich mądrość ludowa, w rodzaju „Przez żołądek do serca”, „Dobra żona tym się chlubi, że gotuje, co mąż lubi”, „Dobra gospodyni dom wesołym czyni” albo „Myj się zimną wodą, będziesz piękną i młodą” czy „Kto się myje, długo żyje” była swoistym przepisem na życie.
W dobie pralek automatycznych zrobienie prania nie stwarza problemu nawet młodszym domownikom. Kiedyś pranie to była czynność wykonywana wspólnie przez małżonków, pod nadzorem kobiet, a już na pewno to duże, czyli pościeli i ręczników. Męska ręka była potrzebna do kręcenia korbą wyżymaczki w pralce czy płukania. Wyprane rzeczy rozwieszano na balkonach i na sznurkach rozciągniętych między drzewami rosnącymi na podwórkach. Powód był oczywisty, nie było pralek z wirówkami, pranie najlepiej schło na słońcu i wietrze. Te sytuacje często powodowały konflikty z dziećmi bawiącymi się na podwórkach, które nie zważając na wiszące rzeczy bawiły się w pobliżu. Często zdarzało się, że piłka uderzyła w schnące prześcieradło zostawiając na nim ślad, po czym wszyscy uciekali, żeby nie spotkać wściekłej właścicielki prania.
Czasy długich kolejek po zakup żywności mamy już raczej za sobą. Dziś w sklepach po kilku minutach oczekiwania można stanąć przed sprzedawczynią i kupować mięso lub wędlinę. Kiedyś nasze mamy stały kilka, ale godzin. Żeby móc kupić tańsze wyroby czy pewne rodzaje mięsa, trzeba było przyjść pod sklep kilka godzin przed otwarciem, często w nocy, zamówić kolejkę i z krótkimi przerwami stać, aż sklep zostanie otwarty. Na tym nie koniec, bo już wewnątrz należało czekać na dostawę, a były one w różnych godzinach. W latach 60. i 70. sklepy mięsne dostawały niektóre asortymenty wędlin i mięsa w małych ilościach, to co przywieziono nie wystarczało dla wszystkich chętnych. Zakupy wymagały więc od kobiet wiele poświęcenia.
Przywołanie obrazów z życia naszych matek, przypomnienie ich kilku obowiązków pokazuje, jak dobrze musiały być zorganizowane, by ze wszystkim zdążyć. Czasem zastanawiam się czy to, że dla kilkunastotysięcznej dzielnicy wystarczyły dwa damskie zakłady fryzjerskie nie jest właśnie wynikiem braku czasu. Nie braku pieniędzy, a możliwości, by spędzić kilka godzin bezczynnie. (Mirosław Sznajder)
